Chương trình Đầu tư định cư EB-5 vẫn là một khởi xướng hấp dẫn nếu không gây tranh cãi dữ dội bởi các tin tức truyền thông giật gân xoay quanh một vài gian lận nổi lên trong suốt lịch sử hơn 30 năm của chương trình. Chương trình đã đóng góp hàng tỷ Đô-la Mỹ vốn đầu tư nước ngoài, kích thích nền kinh tế Hoa Kỳ và cung cấp hàng nghìn việc làm trong những năm qua. Tuy nhiên, những chuyên gia trong ngành nhận thức sâu sắc về vấn đề gây tranh cãi nhất của các nhà đầu tư EB-5. Chính sự tồn đọng hồ sơ ngày càng nhiều khiến hàng nghìn nhà đầu tư nước ngoài và thành viên gia đình đủ điều kiện của họ phải chịu đựng cảnh chờ đợi mặc dù đã đóng góp lên đến hơn một triệu Đô-la Mỹ cho mỗi khoản đầu tư EB-5 vào sự tăng trưởng kinh tế của Hoa Kỳ.
Sự thật những dối trá đáng tranh cãi trong quá trình chờ đợi xử lý hồ sơ
Các nhà đầu tư trở thành nạn nhân lớn nhất của sự thiếu hiệu quả trong xử lý hồ sơ của Sở Di trú và Nhập tịch Hoa Kỳ (USCIS) là các nhà đầu tư Trung Quốc. Hàng chục nghìn nhà đầu tư Trung Quốc (và gia đình của họ) theo đuổi các khoản đầu tư EB-5 đang mắc kẹt tại quốc gia đông dân nhất thế giới để chờ đợi cơ hội nhận thường trú tại Hoa Kỳ vô thời hạn. Hy vọng của họ được đặt vào Bản tin thị thực hàng tháng của USCIS được phát hành, nơi họ có thể kiểm tra xem liệu họ có trở thành một trong số ít người may mắn có ngày ưu tiên (priority date) và ngày thụ lý hồ sơ (final action date) đã thay đổi và họ cuối cùng có thể nhận được thị thực EB-5 hay không. Thật không may, năm 2020 đầy biến động chỉ đẩy các nhà đầu tư EB-5 Trung Quốc vào tình trạng mắc kẹt trong tồn đọng nhiều hơn. Gần như thời gian chờ dự kiến đã không còn được chính xác tại thời điểm này.
Đã Không Có Biến Chuyển nào Đối Với Trung Quốc Trong 6 Tháng Theo Bản Tin Thị Thực Tháng 2
Bản tin Thị thực tháng 02/2021 phát hành mới nhất của USCIS, phản ánh ngày thụ lý hồ sơ của Trung Quốc là ngày 15/08/2015. Bên cạnh đó, thực tế cho thấy cơ quan này vẫn đang xử lý các hồ sơ còn tồn đọng từ bốn năm rưỡi trước, điều chú ý là thông tin về ngày vẫn giống hệt nhau kể từ Bản tin thị thực của tháng 08/2020. Mặc dù USCIS không công khai số lượng thực tế những nhà đầu tư EB5 có hồ sơ I-526 đã được phê duyệt, nhưng dữ liệu chính thức khác do cơ quan này công bố cho phép chúng ta tính toán ra con số này. Và những tính toán này không khả quan cho các nhà đầu tư Trung Quốc có ngày ưu tiên tiếp sau đó.
Cách hiểu đơn giản nhất cho thấy số lượng thực tế các nhà đầu tư Trung Quốc có hồ sơ I-526 được chấp thuận và cấp phép theo Bản tin Thị thực sẽ tăng lên theo tiến độ ngày được đăng trong bản tin. Ngược lại, số lượng này lại giảm lần nữa khi mỗi thẻ xanh EB-5 được cấp cho các nhà đầu tư cá nhân Trung Quốc. Tuy nhiên, có vài biến số có thể làm phức tạp quá trình tính toán, vì vậy chúng ta cần xem xét kỹ hơn dữ liệu và tính toán xem liệu có bao nhiêu nhà đầu tư Trung Quốc đang chờ cấp thị thực.
Hơn 6000 nhà đầu tư Trung Quốc vẫn đang chờ thị thực kể từ ngày 15/08/2015
USCIS thỉnh thoảng chia sẻ tổng số người tham gia đầu tư EB5 đang có hồ sơ I-526 đã được chấp thuận nhưng vẫn đang chờ ngày ưu tiên hiện hữu. Dữ liệu này được chia nhỏ theo quốc gia. Mặc dù thông tin này hữu ích trong một số trường hợp, nhưng nó không cung cấp bất kỳ dấu hiệu nào về thời điểm ngày thụ lý hồ sơ có khả năng tăng trở lại cũng như tăng bao nhiêu. Một ví dụ điển hình là lãnh sự quán Hoa Kỳ tại Quảng Châu đã tạm dừng hoàn toàn việc cấp tất cả thị thực đầu tư EB-5 vào tháng 03/2020 do đại dịch COVID-19 và đã không cấp bất kỳ thị thực nào kể từ đó. Thay vào đó, lượng hồ sơ bổ sung vào danh sách chờ cung cấp manh mối thời điểm các nhà đầu tư được xử lý thông qua văn phòng lãnh sự quán này.
So sánh dữ liệu tháng 04/2020 và dữ liệu tháng 11/2020 từ Bản tin Thị thực giúp chúng ta có thể rút ra một số kết luận. Chúng ta đều biết rằng sự khác biệt giữa tổng số nhà đầu tư EB-5 có hồ sơ I-526 được chấp thuận (nhưng đang chờ dữ liệu ưu tiên hiện hữu) vào tháng 4 so với tháng 11 năm 2020 gần tương đương với tổng số nhà đầu tư đã chính thức bị loại bỏ trong Bản tin Thị thực. Sau đây là vài dữ liệu:
Tổng số tháng 4 là 23.511 và tháng 11 là 21.253 đơn. Một phương trình đơn giản chó thấy sự khác biệt là 2.258 đơn. Thật không may, điều này không ảnh hưởng đến việc vợ/chồng và con cái đủ điều kiện của những nhà đầu tư EB-5 – những người cũng yêu cầu thẻ xanh từ việc phân bổ thị thực EB-5 hàng năm. Dữ liệu năm 2018 cho thấy 63,2% công dân Trung Quốc xin cấp thị thực là người phụ thuộc. Khi tính họ vào, có thể suy ra rằng khoảng 6.136 công dân Trung Quốc đang chờ thị thực EB-5 theo ngày thụ lý 15/08/2015.
Oppenheim dự đoán sẽ chỉ có 3.000 thị thực EB-5 của Trung Quốc được cấp trong năm 2021
Các cuộc phỏng vấn bị hoãn không có mốc thời gian về việc khôi phục lại dịch vụ và quá trình xử lý nhanh như chớp tại Sở Di trú và Nhập tịch Hoa Kỳ (USCIS), cho thấy khả năng cấp thị thực quy mô lớn là rất khó xảy ra. Hơn nữa, Giám đốc Sở Kiểm soát và báo cáo Thị thực quốc gia của Bộ Ngoại giao Mỹ – Charles Oppenheim – dự đoán rằng chỉ có khoảng 3.000 thị thực sẽ được cấp cho những người tham gia đầu tư EB-5 Trung Quốc trong năm 2021. Điều đó có nghĩa là tối đa chỉ một nửa số công dân Trung Quốc, được tính toán đủ điều kiện nhận thị thực EB-5 kể từ tháng 08/2015, có thể được lưu trú. Với những dự đoán của Oppenheim và không có bất kỳ điều kỳ diệu nào trong năm nay, tất cả các chỉ số đều cho thấy sự trì trệ về ngày thụ lý hồ sơ diện EB-5 của Trung Quốc trong suốt thời gian còn lại của năm.
Hơn nữa, sẽ thật đáng tiếc nhưng không có gì ngạc nhiên với rất nhiều người phải chờ đợi quá lâu khi chúng ta thấy rằng USCIS thất bại trong việc điều phối hơn 18.000 thị thực mà chương trình EB-5 đã được phân bổ cho năm 2021 (gần gấp đôi so với lượng phân bổ thông thường hàng năm).
